Krukgewichten 5 POND # deze pagina toont 1 gewicht.

250


Krukgewicht 5 POND Amsterdam voormetriek, gewone weging

Voor meer en grotere foto's klik op het gewicht  ►  ►  ►  ►  ►

Aantal ijken: 01
Op de schouder van het gewicht staat aan één kant van de
kruk het jaartal 1797.
Op de schouder aan de andere kant van de kruk staat:
Twee keer het ijkmeesterteken van ijk- en justeermeester Johan Everwijn Glimmer, het stadswapen van Amsterdam en in het midden een V die daarmee aangeeft dat het om vijf Nederlandse ponden gaat.
Op de romp zijn negen gegroefde ringen aangebracht.
 

IJk- en justeermeester
Johan Everwijn Glimmer, benoemd 24 juni 1790, op recognitie van 25 gulden per jaar; ontslagen (om politieke redenen) 11 april 1798. Hersteld 24 september 1798, overleden op 74 jarige leeftijd 16 juli 1817.

Opmerking
'Het dubbel afgeslagen merk van de stadsijker'
In het boek 2000 jaar gewichten in de Nederlanden op blz. 146 en 147 staat: 'Aan de bewaard gebleven gewichten kunnen we eerst na de invoering van het metrieke stelsel zien of ze voor fijne weging geijkt waren, immers in de periode 1820-1870 (noot: dat gebeurde vanaf 01-01-1820 tot 01-01-1870) werd op gewichten voor fijne weging het merk van een arrondissementsijker tweemaal afgeslagen'.

Er wordt nogal eens gedacht dat het dubbel afgeslagen merk van de ijkers van het Amsterdams koper- en het Brabants kopergewicht op Amsterdamse krukgewichten in de voormetrieke periode (dus vóór 1820), betekent dat dergelijke gewichten geijkt zijn voor de fijne weging. Conservatoren van de Internet Musea www.muntgewicht.nl  Ritzo Holtman – www.goud en zilverweging.nl Huib Tieleman en www.oudegewichtjes.nl Gerard Warburg delen deze gedachte niet. Holtman merkte op 06-11-2016 terecht op dat in Amsterdam, naast het Amsterdams pond voor gewone weging, ook het Troois pond specifiek voor fijne weging in gebruik was. Waarbij voor beide soorten gewichten verschillende ijkmeesters waren aangesteld. Het Amsterdams pond was dus voor gewone weging; het Troois pond voor fijne weging.

Aannemelijk is dat wanneer er genoeg ruimte op de schouder van het handelsgewicht (gewone weging) aanwezig was, aan beide zijden van de massa aanduiding het merk van de stadsijker werd afgeslagen.
Op de kleinere krukgewichten vanaf een half pond of lichter was de ruimte op de schouder beperkt en werd alleen de massa en één keer het merk van de stadsijker afgeslagen. Soms ook alleen het merk van de stadsijker en de jaarletter, dus zonder vermelding van de massa.


        
                  Vijf pond               1/2 pond                  1/4 pond.

Bijzonderheden
> Het omschreven gewicht vormt samen met de hieronder genoemde gewichten
   één bijzondere serie van 1 tot 5 pond. Sinds 1797 het jaar dat deze gewichten
   werden geijkt door ijk- en justeermeester Johan Everwijn Glimmer zijn deze
   gewichten bij elkaar.

   5 POND volgnr. 250
   4 POND volgnr. 251
   3 POND volgnr. 252
   2 POND volgnr. 253
   1 POND volgnr. 254

Foto's J.C.R. Salm

 

5 afbeeldingen